Ιστορική γέφυρα Γοργοποτάμου

Share: 
Φωτογραφίες 360 μοιρών: 


3D μοντέλα: 
Κατηγορία: 
Ιστορία
Γενική περιγραφή: 

Πάνω από το χωριό του Γοργοποτάμου βρίσκεται η ιστορική ομώνυμη γέφυρα, που ενώνει τις δύο πλαγιές της Οίτης και διαπερνά η σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών - Θεσσαλονίκης. Σ' αυτή την γέφυρα γράφτηκε μια από τις ενδοξότερες σελίδες της νεότερης ιστορίας. Την νύχτα της 25ης Νοεμβρίου του 1942 οι ενωμένες αντιστασιακές οργανώσεις του Ε.Α.Μ και του Ε.Δ.Ε.Σ μαζί με Αγγλους σαμποτέρ, ύστερα από απόφαση του συμμαχικού στρατηγείου της Μέσης Ανατολής, ανατίναξαν τη γέφυρα προκαλώντας μεγάλη καθυστέρηση στη διέλευση των Γερμανών, που πίεζαν τους συμμάχους στην Αφρική. Η γέφυρα ανακατασκευάστηκε το 1948. Έχει μήκος 211 μέτρα και ύψος 30 μέτρα. Στο μικρό ύψωμα, που βρίσκεται σε απόσταση λίγων μέτρων, πραγματοποιείται επετειακή συγκέντρωση εκπροσώπων της πολιτείας και αντιστασιακών οργανώσεων, για να τιμηθεί το κατόρθωμα της 25ης Νοεμβρίου 1942, που εκφράζει εκτός των άλλων και την Ενότητα του αγώνα των χρόνων της Κατοχής εναντίον των δυνάμεων της βίας.

Ιστορική περιγραφή-Αναδρομή: 

Το νότιο βάθρο της Γέφυρας με φρουρά 80 Ιταλών και πλήρη οχύρωση ανέλαβε να καταλάβει τμήμα 60 ανταρτών του ΕΛ.Α.Σ με αρχηγό τον Κωστούλα, τους Ελασίτες θα ακολουθούσε ο υπασπιστής του Ζέρβα, Μ.Μυριδάκης με 8-10 Εδεσίτες, για να εξουδετερώσει πιθανή αντίδραση του εχθρού που δεν θα είχε προβλεφθεί και στη συνέχεια να κόψει το δρόμο υποχώρησης των Ιταλών. Το βόρειο βάθρο της Γέφυρας, που φυλασσόταν από 30 Ιταλούς και είχε εγκατεστημένα δύο δίκανα αντιαεροπορικά , ικανά να χρησιμοποιηθούν και κατά επίγειων στόχων, ανέλαβε τμήμα 30 ανταρτών του Ε.Δ.Ε.Σ , με επικεφαλής τους ανθυπολοχαγούς Παπαχρήστου και Πετροπουλάκη. Την υπονόμευση και ανατίναξη της Γέφυρας, ανέλαβαν οι ειδικευμένοι Άγγλοι σαμποτέρ , στους οποίους δόθηκε βοήθεια λίγων εκπαιδευμένων ανδρών , τύπου ΕΛ.Α.Σ και Ε.Δ.Ε.Σ. Επίσης, δύο ομάδες του ΕΛ.Α.Σ με 15 άνδρες η καθεμία και ένα Βρετανό σαμποτέρ, ανέλαβαν να υπονομεύσουν την σιδηροδρομική γραμμή ένα χιλιόμετρο περίπου προς το νότο και ένα προς το βορρά, ώστε να αποκλειστεί η δυνατότητα αποστολής ενισχύσεων στον εχθρό, με τρένο. Αρχηγός της μίας τέθηκε ο Διαμαντής (Γιάννης Αλεξάνδρου),και της άλλης ο Ηρακλής (Κώστας Σκαρμούτσος). Μία ακόμη ομάδα 15 Ελασιτών, ανέλαβε να κάψει με βενζίνη την ξύλινη οδική γέφυρα του ποταμού, σε περίπτωση που έκαναν την εμφάνισή τους από εκεί , εχθρικές δυνάμεις. Τέλος, γενική εφεδρεία ορίστηκε ομάδα 30 ανταρτών του ΕΛ.Α.Σ με αρχηγό τον Νικηφόρο. Χρόνος έναρξης της επιχείρησης ορίστηκε η 11η βραδινή και η γενική αρχηγία ανατέθηκε στον Ζέρβα. Όλη η επιχείρηση στέφθηκε με επιτυχία και ολοκληρώθηκε στις 2.21 ώρα, της 26ης Νοεμβρίου. Για να γίνει όμως αυτό κατορθωτό, ρίχτηκε στη μάχη η εφεδρική δύναμη του Νικηφόρου, αφού οι δυνάμεις του Ε.Δ.Ε.Σ, που είχαν αναλάβει το βόρειο βάθρο της Γέφυρας τρόμαξαν μπροστά στα ιταλικά πυρά και υποχώρησαν. Δυο μέρες μετά οι Ιταλοί, προχώρησαν σε αντίποινα, για εκφοβισμό του λαού. Παρέλαβαν από τις φυλακές της Λαμίας, 14 πατριώτες από τους οποίους τους 7 εκτέλεσαν μπροστά στη γκρεμισμένη γέφυρα και άλλους 7 στο χωριό Καστέλλια Παρνασσίδος από όπου κατάγονταν, μαζί με 10 ακόμη κατοίκους του χωριού. Η ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοποτάμου, θεωρήθηκε ως μία από τις δύο σημαντικότερες αντιστασιακές ενέργειες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μαζί με το σαμποτάζ του βαρέος ύδατος στο Ρζουκάν της Νότιας Νορβηγίας. Ο Τσόρτσιλ στα Απομνημονεύματά του αναφέρεται στο γεγονός της ανατίναξης της Γέφυρας, ενώ στην υψηλή αποτίμηση του γεγονότος συμφωνούν και οι Γερμανοί ιστορικοί, μάλιστα ο Borkenau αναγορεύει τον Γοργοπόταμο ως τη «σημαντικότερη αντάρτικη επιχείρηση σε ολόκληρη την Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο».

Χρονολογική περίοδος: 
Νεότερη σύγχρονη Ελλάδα
Διοικητικά όρια: 
Δήμος Λαμιέων - Δημοτική Ενότητα Γοργοποτάμου, Τοπική Κοινότητα Γοργοποτάμου
Οδηγίες πρόσβασης: 

1. Ακολουθώντας την Π.Ε.Ο. Λαμίας-Αθήνας στη διασταύρωση του Μοσχοχωρίου στρίβουμε δεξιά προς Γοργοπόταμο, ακολουθώντας τη σήμανση προς Δυό Βουνά και προβάλλεται μπροστά σας η Ιστορική Γέφυρα. 2. Ακολουθώντας την επαρχιακή οδό Λαμίας- Γοργοπόταμου και αφού φτάσουμε στην πλατεία του χωριού, βλέπετε την Γέφυρα.

Μέσα μεταφοράς: 
Υπεραστικό Λεωφορείο, Ι.Χ., Ταξί μέχρι την Πλατεία του Γοργοποτάμου
Χώρος στάθμευσης: 
Δεν διατίθεται Χώρος Στάθμευσης
Περίοδος λειτουργίας: 
Χωρίς περιορισμό
Εποπτεύων φορέας: 
Δήμος Λαμιέων
Γενικές πληροφορίες: 
-
Περιοχή: 
Γοργοπόταμος
ΑΜΕΑ: 
NAI
Κόστος: 
Είσοδος Ελεύθερη
Ετικέτες (ελεύθερη σήμανση): 
Μνημείο

Δείτε το σημείο στο χάρτη: